słowa dnia, tygodnia, miesiąca i roku
Metų Žodys 2020, czyli litewskie Słowo roku 2020 zostało wybrane w plebiscycie portalu Alfa.lt i przez panel ekspertów. Łżewieści, maska i przemytnicy książek stali się słownymi symbolami 2020 roku.
W internetowym plebiscycie słowników Van Dale niemal 30% głosujących Holendrów uznało, że słowem, które najlepiej reprezentuje rok 2020, jest określenie anderhalvemetersamenleving (anderhalvemeter ‘półtora metra” i samenleving ‘społeczeństwo”) – symbol dystansu fizycznego, który wiosną 2020 r. holenderski rząd wprowadził w przestrzeni publicznej. Z kolei we flamandzkojęzycznej Belgii na słowo roku 2020 wybrano tchnący serdeczną zażyłością rzeczownik osobowy knuffelcontact (knuffel ‘pzytulenie’ + contact ‘kontakt, wybrana osoba’; ‘przyjaciel do przytulenia, przytulacz’).
W Australii słowo roku wybierane jest w plebiscycie organizowanym przez wydawnictwo Macquarie, przez komitet ekspertów wydawnictwa i przez Australijskie Narodowe Centrum Leksykograficzne (Australian National Dictionary Centre, ANDC) działające na Australian National University w Canberze. Słowami roku zostały KAREN, DOOMSCROLLING ‘przewijanie w poszukiwaniu złych wieści’, RONA ‘(ko)rona(wirus)’, COVIDIOT i ISO ‘izolacja’.
Kapituła plebiscytu „Slovo goda” ogłosiła rosyjskie słowa roku 2020. Najważniejsze słowo roku to обнуление ‘wyzerowanie’, czyli liczenie od nowa kadencji prezydenta, które Duma przegłosowała, by umożliwić Władimirowi Putinowi kandydowanie po raz kolejny. Na drugim...
O austriackich słowach roku piszą Waldemar Czachur i Marta Czyżewska. Na początku grudnia wybrano Słowa Roku 2020 w Austrii. Z nadesłanych kilku tysięcy propozycji na słowa roku, antysłowa roku, młodzieżowe słowa roku, hasła i antyhasła roku szczególnym uznaniem cieszyły się te, które związane są z sytuacją pandemiczną.
W 2019 roku językoznawcy i internauci na Węgrzech po raz dziesiąty wybrali najważniejsze słowa minionych dwunastu miesięcy. Dziesięciolecie plebiscytu to dobra okazja, aby przypomnieć zwycięskie leksemy wszystkich edycji konkursu oraz uświadomić sobie, czym żyło, jak ewoluowało, a przede...
Najciekawszą chyba w tym roku listę słów zaproponowali leksykografowie Merriam-Webster. Choć niezaskakująco słowem została pandemia (ang. pandemic), kolejne pozycje są mniej zdominowane przez dotykający cały świat COVID-19. Podstawą wyboru słowa roku był...
W dniu 30 listopada 2020 r. członkowie jury plebiscytu „Słowo roku 2020 w Niemczech” organizowanego od ponad46840 lat przez Towarzystwo Języka Niemieckiego w Wiesbaden ogłosili swój werdykt. Dla nikogo nie powinno być zaskoczeniem, że na pierwszym miejscu uplasowała się pandemia koronawirusa (nm. Corona-Pandemie). Jury uznało, że to określenie odwołuje się do wydarzenia, które w istotny sposób zdominowało rok 2020, zmieniając nasze życie prywatne i zawodowe.
W roku 2020 leksykografowie z Oksfordu postanowili nie wybierać jednego słowa. Ich decyzja powodowana była tym, że „szybko okazało się, że 2020 nie jest rokiem, który można by gładko opisać jednym słowem”. W efekcie Oxford Dictionaries zaprezentowały raport Słowa bezprecedensowego roku (Words of an Unprecedented Year) opisujący najważniejsze wyrazy ostatnich dziesięciu miesięcy. Sam przymiotnik bezprecedensowy, jak piszą brytyjscy słownikarze, obok dziwny, szalony i stracony był używany z niespotykaną dotąd częstością w połączeniu z wyrazem rok.
O węgierskich słowach roku 2019 pisze Damian Kaleta z Katedry Hungarystyki UW. Na Węgrzech, podobnie jak w wielu innych krajach, każdego roku wybierane są słowa, które w ciągu minionych dwunastu miesięcy odgrywały ważną rolę w dyskursie publicznym....
Redakcja Słownika Collinsa na słowo roku wybrała lockdown (słowo roku w RPA; wyraz ten opisywaliśmy przy okazji kwarantanny, która była słowem marca). Na krótkiej liście wiele słów jest związanych bezpośrednio lub pośrednio z pandemią: koronawirus (ang. coronavirus; słowo wybrane jako Oksfordzkie dziecięce słowo roku; wyraz korona opisaliśmy w kwietniu), samoizolacja (ang. self-isolation), dystans społeczny (ang. social distancing), kluczowy pracownik (key worker), przestój (ang. furlough), rozrywkami on-line: tiktokowicz (ang. tik-toker) i obżarstwo na wizji (ang. mukbang), czysto brytyjski problem wyprowadzki królewskiego wnuka Harry'ego i jego żony Megan, czyli Megxit, oraz powracające po raz kolejny po tragicznych wyrażeniach hasło Black lives matter (słowo roku 2014 American Dialect Society), już jako akronim BLM.
Mamy przyjemność udostępnić dziś pierwszą z prezentacji z tegorocznej konferencji „Słowa-klucze”. O francuskich słowach pandemicznych opowiadała Agnieszka Dryjańska (IR UW) [Plik]. Więcej:Materiały z sympozjum VI Słowa-klucze: przegląd koronasłówKonferencja Słowa-kluczeVI konferencja „Słowa-klucze“publikacje i wystąpieniaVI sympozjum...
W Republice Południowej Afryki słowo roku jest wybierane przez Pan South African Language Board (Radę Języków Południowej Afryki), a ogłoszenie ma miejsce w Międzynarodowy Dzień Leksykografii, ustanowiony w rocznicę urodzin Noah Webstera, 16 października. W tym roku wybrane zostało słowo lockdown.
Chociaż nie ma jeszcze zapowiedzi (krótkich list) większości plebiscytów na Słowo roku, znamy już dwa słowa roku młodszych użytkowników języka — niemieckie Młodzieżowe słowo roku (nm. Jugendwort des Jahres) i Oksfordzkie dziecięce słowo roku, którym został rzeczownik coronavirus ‘koronawirus’.
Instytut Języka Chorwackiego i Językoznawstwa przyjrzał się słowom zwiąnym z koronawirusem. Owocem prac chorwackich językoznawców jest „Słownik koronawirusa”, który jest dostępny na stronie http://jezik.hr/koronavirus/[note]Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje, Pojmovnik koronavirusa dostupan na stranici jezik.hr/koronavirus, (dostęp 15.06.2020).[/note]. Jak można przeczytać na stronie instytucji, prace nad zbieraniem materiału leksykalnego trwały od połowy marca. Już po miesiącu liczba określeń wzrosła ponad dwukrotnie, co zachęciło Chorwatów do opublikowania zbioru.