słowa dnia, tygodnia, miesiąca i roku
W okresie przełomu miesięcy – kwietnia i maja br. w polskich tekstach informacyjnych częściej niż zwykle wystąpiły formy następujących wyrazów: rzeczowników: koronawirus – epidemia / pandemia koronawirusa / koronawirusa SARS-CoV-2, wielki brat koronawirusa, zemrzeć...
Słowem roku 2019 American Dialect Society zostało wyrażenie (my) pronouns ‘(moje) zaimki’, czyli informacja (np. w postaci przypinek), jakich zaimków życzy sobie człowiek w odniesieniu do siebie (męskiego, żeńskiego czy neutralnego). Na II miejscu znalazło się wyrażenie ok, boomer, a na III — cancel ‘dosł. odwołać; wycofać poparcie dla kogoś uważanego za nieakceptowalnego lub problematycznego’. W 2018 r. Słowem roku zostało wyrażenie tender-age shelter/camp/facility ‘schronienie/ośrodek/obóz dla osób w młodym wieku’, za którym kryją się areszty deportacyjne dla dzieci osób ubiegających się o azyl, w których nawet małe dzieci przebywały oddzielone od rodziców, w złych warunkach. W 2019 ADS wybrało też słowo dekady. Został nim neutralny rodzajowo (w szczególności niebinarny) zaimek liczby pojedynczej they (tegoroczne słowo roku słownika Merriam-Webster).
Tegoroczne słowo roku podała redakcja Oxford Dictionaries. Brytyjscy słownikarze wybrali wyrażenie climate emergency (‘zagrożenie klimatyczne’), które zdefiniowali jako «sytuację, w której konieczne są pilne działania na rzecz zredukowania lub zatrzymania zmian klimatycznych i uniknięcia potencjalnie nieodwracalnych szkód dla środowiska, będących skutkiem tych zmian». Zagadnienia związane ze środowiskiem naturalnym całkowicie zdominowały tegoroczną krótką listę, oprócz wspomnianych już climate action ‘działanie na rzecz klimatu’, climate crisis ‘kryzys klimatyczny’, znalazły się na niej climate denial ‘negacjonizm klimatyczny’, eco-anxiety ‘ekoobawy, obawy o stan środowiska naturalnego’, bardzo ciekawe formalnie ecocide ‘przyrodobójstwo’, extiction ‘wymarcie, wytępienie, wyginięcie’, flight shame ‘wstyd z powodu latania samolotem’ — kalka ze szwedzkiego flygskam, global heating ‘globalne ocieplenie’ (dostrzeżone w zeszłym roku w Niemczech jako zgrabne, choć w treści złowróżbne, złożenie Heiẞzeit; wyraz ten zanotował też najwyższy skok użyć w ciągu ostatniego roku — stuosiemdziesięciokrotny), net-zero ‘zerowa emisja netto’, plant-based ‘(dieta, jedzenie) oparte na roślinach; jarstwo’.
W omawianym czasie br. w polskich tekstach informacyjnych frekwencją wyższą niż zwykle odznaczyły się formy następujących wyrazów: rzeczowników: rafineria – atak na saudyjskie rafinerie i złoża, ostrzelać rafinerie, ocena bezpieczeństwa w rafineriach, ataki / atak terrorystyczny / na /...
PARABANK słowem roku 2012 Kapituła w składzie prof. dr hab. Jerzy Bralczyk, prof. dr hab. Andrzej Markowski oraz prof. dr hab. Walery Pisarek po raz drugi wybrała słowo roku w plebiscycie organizowanym przez Instytut Języka Polskiego. W roku 2012 jest to słowo PARABANK. Inne...
powrót doceniajmy chwilę Facebook Euro 2012 hipster koniec koniec świata kryzys leming likwidacja nadzieja olimpiada pamięć parabank samobójstwo siadło stadion szafiarka trotyl wolność słowa zamach złoto
PREZYDENCJA słowem roku 2011 Plebiscyt na słowo roku 2011 zorganizowany przez Instytut Języka Polskiego UW został rozstrzygnięty. Słowem roku 2011 została prezydencja, drugie miejsce zajął kryzys, a trzecie ex aequo katastrofa i krzyż. Kapituła złożona z profesorów...