Podziel się

Na Szwecjoblogu ukazało się omówienie najciekawszych— zdaniem autorki, Natalii Kołaczek — nowych słów języka szwedzkiego opublikowanych przez Radę Języka Szwedzkiego. Są na niej internacjonalizmy i zapożyczenia, takie jak fakty alternatywne (szw. alternativa fakta, ang. alternative facts), fejkade nyheter (fejknyheter, falska nyheter), czyli fake news, viralgranska (‘krytycznie oceniać rozprzestrzeniające się fakty, weryfikując źródła’), postfaktisk (‘po(st)prawdziwy’, zob. też Słowo 2016 Słowników Oksfordzkich), #metoo, knäprotest (‘protest na kolanach’ — klęknięcie podczas manifestacji wyrażające sprzeciw wobec rasizmu), fidget spinner (zabawka do kręcenia, znana również w Polsce), dabba (rodzaj figury tanecznej), blorange (blood orange, ‘czerwona pomarańcza’, odcień koloryzacji włosów o różowawym połysku), halalturism (‘turystyka halal’ – zgodna z muzułmańskimi zasadami), pansexuell (‘pociąg seksualny nie różnicujący płci i orientacji’), kombucha (modna fermentowana herbata). Na liście znalazły się też słowa całkowicie szwedzkie: döstädning (‘sprzątanie przed śmiercią’), direktare (‘pogrzeb bez ceremonii’), veganisera (‘weganizować, przygotować wersję wegańską potrawy’), a także plogga (szw. plocka skräp + jogga; ‘zbieranie śmieci podczas joggingu’) oraz łacińskie bonus malus (dosł. ‘dobry zły’) — termin powszechnie znany m.in. w ubezpieczeniach, a odnoszący się do nagród (bonus) za lata, kiedy ubezpieczyciel nie musi dokonywać wypłat na rzecz ubezpieczonego (np. za tzw. bezszkodową jazdę), i „kar” (malus), czyli zwiększenia składek, kiedy takich wypłat dokonuje. W Szwecji termin ten zaczęto stosować również do podatku ekologicznego od samochodów — za mniej szkodliwe dla środowiska samochody jest on mniejszy. Czasownik doxa określa ujawnianie danych w sieci, a anglicyzm clickfarm — ‘odpłatne nabijanie kliknięć, żeby zwiększyć popularność czegoś w sieci’.
Autorce szczególnie przypadły do gustu trzy nowe słowa: sekundärkränkt (dosł. ‘wtórnie pokrzywdzony’) — o osobach, których krzywda jest skutkiem krzywdzenia innych; skogsbad (dosł. ‘kąpiel leśna’) — relaksacyjne pobyty w lesie (drzewo i puszcza były polskimi słowami lutego i czerwca); serieotrohet (dosł. ‘serialowa niewierność’) — oglądanie odcinka serialu bez partnera.

Ilustracja: Marcus Larson, Kamienny las, 1853, Szwedzkie Muzeum Narodowe (Nationalmuseum)