W kwietniu wyrazami o najwyższej kluczowości, oprócz samej nazwy miesiąca, były: katastrofa (smoleńska), gimnazjalny i podkomisja. Katastrofa znalazła się na shortliście w plebiscycie na słowo roku 2011. Tym razem poświęcimy nieco uwagi drugiemu z wymienionych wyrazów, czyli gimnazjum i jego rodzinie słowotwórczej.WIĘCEJ
W ciągu czterech tygodni obejmujących dwadzieścia osiem dni kwietnia br. – w zakładce Słowa dnia na stronie: slowadnia.clarin-pl.eu częściej niż raz w danym tygodniu pojawiły się formy następujących wyrazów: imion i nazwisk: Bartłomiej Misiewicz; innych nazw własnych i skrótowców: Francja; Korea Północna; Petersburg; Sztokholm; Święta; Turcja; Wielkanoc ; rzeczowników pospolitych: atak; egzamin; katastrofa; majówka; metro; przesłuchanie; przewodniczący; referendum; sąd; sondaż; święto; wybory; zamach; przymiotników: chemiczny; gimnazjalny; smoleński; wielkanocny;WIĘCEJ
W omawianym czasie w polskich tekstach informacyjnych częściej niż zwykle pojawiały się formy następujących wyrazów: rzeczowników pospolitych: ofiara; katastrofa – w połączeniu typu: katastrofa smoleńska – 2; rocznica – 7. rocznica katastrofy smoleńskiej; atak – atak terrorystyczny – 2; wybuch; podkomisja – podkomisja smoleńska; pomnik; autokar; funkcja – pełnić funkcje publiczne, sprawować funkcje publiczne; święto – 3; piątek – Wielki Piątek; sobota – Wielka Sobota; grób – Grób Pański; pokarmy ‚wybrane produkty spożywcze włożone do koszyczka’ – święcić pokarmy; referendum – referendum konstytucyjne, wynik referendum; zmartwychwstanie – Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego; przymiotników: smoleński – w połączeniu typu: katastrofa smoleńska – 2; krzyżowy – Droga Krzyżowa; wielkanocny – wielkanocny ogień, wielkanocne śniadanie, wielkanocne orędzie, wielkanocny koszyczek, wielkanocna manifestacja, wielkanocne święta, wielkanocne uroczystości, wielkanocne jaja, wielkanocny koncert, wielkanocny żurek – 2; pański – Grób Pański ‚Grób Pana, czyli Jezusa Chrystusa’; rezurekcyjny – msza rezurekcyjna; prezydencki – ustrój prezydencki; parlamentarny – ustrój parlamentarny; czasowników: pełnić – w połączeniu typu: pełnić funkcje publiczne; powoływać – powoływać kogoś na jakąś funkcję; zginąć; imion iWIĘCEJ
W pierwszym pelnym tygodniu kwietnia br. w polskich tekstach informacyjnych częściej niż zwykle występowały formy następujących wyrazów: rzeczowników pospolitych: metro – w połączeniu typu: wybuch w metrze, zamach w metrze – 2; wybuch – wybuch w metrze; katastrofa – katastrofa smoleńska, miejsce katastrofy, ofiara katastrofy, rocznica katastrofy, katastrofa budowlana, katastrofa gospodarcza – 3; kontroler – rosyjski kontroler; konstytucja; zamach – dokonać zamachu, cień zamachu, zamach w metrze, zamach terrorystyczny – 4; konferencja – konferencja prokuratury; prokuratura – konferencja prokuratury; sąd – decyzja sądu – 2; proces – jakiś proces, proces czegoś ‚przebieg powiązanych ze sobą zmian’ (kluczowy proces, proces integracji) i czyjś proces ‚postępowanie sądowe’; finał – awans do finału; muzeum – Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku; wiza – znieść wizy; wycinka – wycinka drzew, „Wycinka” (spektakl teatralny w reż. Krystiana Lupy); baza – syryjska baza; atak – atak na Syrię, atak terrorystyczny; kamienica – wielorodzinna kamienica, zawalenie się kamienicy; ofiara; ciężarówka – kierowca ciężarówki, zamach z użyciem ciężarówki, zabić kogoś ciężarówką; kościół – koptyjski kościół; przymiotników: smoleńskiWIĘCEJ
W ciągu czterech tygodni obejmujących 27 dni kwietnia i jeden dzień maja br. w zakładce Słowa dnia na stronie: slowadnia.clarin-pl.eu częściej niż raz w danym tygodniu pojawiły się formy następujących wyrazów: nazw własnych, cytatów: Komisja Wenecka; Panama papers; Trybunał Konstytucyjny; skrótowców: TK (Trybunał Konstytucyjny); rzeczowników pospolitych: aborcja; chrzest; dyrektor; egzamin; katastrofa; koleś; książka; majówka; parlament; raj; rocznica; 1050- lecie (tysiąćpięćdziesięciolecie) przyiotników: panamski; smoleński; liczebników: 1050. (tysiąc pięćdziesiąty)WIĘCEJ
W tym czasie w polskich tekstach informacyjnych częściej niż zwykle występowały formy następujących wyrazów: rzeczowników pospolitych: aborcja (6); raj – w połączeniu typu: raj podatkowy (2); sekretarz – sekretarz generalny; kancelaria – panamska kancelaria; wyciek – wyciek z panamskiej kancelarii; szóstoklasista – sprawdzian szóstoklasisty; sprawdzian – sprawdzian szóstoklasisty; trybunał – Trybunał Konstytucyjny; program; referendum – referendum w Holandii; katastrofa – katastrofa smoleńska; szósta rocznica katastrofy smoleńskiej (3); rocznica – szósta rocznica katastrofy smoleńskiej (2); zakaz – protest przeciwko zakazowi aborcji; obchód – obchody szóstej rocznicy katastrofy smoleńskiej; grób; ofiara – uczcić pamięć ofiar; pamięć – uczcić pamięć kogoś czegoś; hołd – marsz w hołdzie ofiarom; przymiotników: panamski – w połączeniu typu: panamska kancelaria, wyciec z panamskiej kancelarii (2); podatkowy – raj podatkowy; generalny – sekretarz generalny; stowarzyszeniowy – umowa stowarzyszeniowa UE-Ukraina (2); konstytucyjny – Trybunał Konstytucyjny; marcowy – marcowa katastrofa, marcowy zamach, marcowe zagranie; smoleński – katastrofa smoleńska, szósta rocznica katastrofy smoleńskiej (3); katyński – zbrodnia katyńska; liczebników porządkowych: szósty (6.) – szóstaWIĘCEJ
W ciągu minionych pełnych 52 tygodni więcej niż raz w – publikowanym w zakładce Słowa dnia na stronie: nkjp.pl, a od 25 listopada na stronie: slowadnia.clarin-pl.eu – zestawieniu dziennym jednego tygodnia (czasem nawet dwóch, trzech lub czterech – niekoniecznie kolejnych – tygodni) pojawiły się formy następujących wyrazów: nazw własnych i skrótowców: † Władysław Bartoszewski; Raul Castro; Aleksis Cipras; Karolina Lewicka; † Andreas Lubitz; † Borys Niemcow; Ewa Tylman; Olga Tokarczuk; Jerzy Wunderlich; Marian Zembala; Grek; Kurd; Ormianin; Syryjczyk; Alpy; Ateny; Baltimore; Bamako; Bangkok; Bukareszt; Debalcewe (Debalcewo); Donbas; Garissa; Grecja; Katmandu; Kenia; Kuwejt; Malta; Mińsk; Nepal; Paryż; Reunion; Ryga; Schengen; Srebrenica; Synaj; Tatry; Tiencin; Tunezja; Tunis; Turcja; Vanuatu; Łazienkowski (most); AirAsia; Airbus A321; Charie Hebdo; Eurowizja; Germanwings; barszcz Sosnowskiego; Grexit; (XVII) Konkurs Chopinowski; Mocarz, Camerimage; Opener / Open’er; „Spectre”; Woodstock; Trybunał Konstytucyjny; Holocaust / Holokaust; Boże Narodzenie; Halloween; Święta; Wielkanoc; Wigilia; Zielone Świątki; Zmartwychwstanie Pańskie; ISIS; JOW; KOD; MERS; PKW; TK; WOŚP; rzeczownikówWIĘCEJ
W omawianym tygodniu w polskich tekstach informacyjnych częściej niż zwykle pojawiały się formy następujących wyrazów: rzeczowników pospolitych: sądownictwo; żegluga – w połączeniu typu: żegluga śródlądowa; marsz (2); patriota – marsz patriotów, jednodniowy patriota (2); łącznik – fabryka łączników; korpus – korpus dyplomatyczny, członek korpusu służby cywilnej; niepodległość; migracja – szczyt w sprawie migracji; parada – XIV Radosna Parada Niepodległości; odznaczenie – wręczyć odznaczenie; odzyskanie – 97. rocznica odzyskania niepodległości; ślubowanie; tsunami – personalne tsunami; zamachowiec (2); terrorysta (2); nalot; kondolencje; zamach – seria zamachów, potępić zamach (2); zakładnik – uwięzić zakładników; odbić zakładników; terroryzm; żałoba – trzydniowa żałoba narodowa; przymiotników: nieodpłatny – w połączeniu typu: nieodpłatne świadczenie; smoleński – smoleńska miesięcznica; chopinowski; migracyjny – kryzys migracyjny; dopingowy – afera dopingowa, proceder dopingowy, przekręt dopingowy, skandal dopingowy; islamski – Państwo Islamskie; terrorystyczny – zamach terrorystyczny, atak terrorystyczny (2); wstrząśnięty – być wstrząśniętym; paryski – paryski zamach, paryski zamachowiec; czasowników: umiędzynarodowić w formie: umiędzynarodowiony – w połączeniu typu: umiędzynarodowione śledztwo; desygnować – desygnować kogoś na premiera; mylić – mylić kogoś coś z kimś czymś; imion i nazwisk: † Helmut Schmidt; Bohuslav Sobotka; Marek Kuchciński; Kornel Morawiecki; Beata Szydło; innych nazw własnych i skrótowców: Malta (tu: europejskie państwo na wyspie o tej samej nazwie) – w połączeniuWIĘCEJ
W omawianym czasie w polskich tekstach informacyjnych częściej niż zwykle pojawiały się formy następujących wyrazów: – rzeczowników pospolitych: śmigus-dyngus; lany poniedziałek; wieża – w połączeniu typu: wieża obserwacyjna; cywil – uwolnić kurdyjskich cywili, szkolić cywilów; stenogram – stenogramy z kokpitu, ujawnić stenogram (3); kokpit – kokpit Tu-154M (2); znachor; reparacje – reparacje wojenne; kobalt – izotop kobaltu, odzyskać część skradzionego kobaltu; przedawnienie; wykładnia – przedstawić wykładnię wyroku; przysięgły (rzeczownik) – ława przysięgłych; in vitro – ustawa o in vitro; metody in vitro, sprawa in vitro, projekty o in vitro (3); asesor – asesor komorniczy (2); brawura; katastrofa – katastrofa smoleńska; defilada – defilada wojskowa; wykreślenie – wykreślenie kogoś lub czegoś z czegoś; historyk; pólmaraton; motocyklista; motor; dłoń – uścisk dłoni, uścisnąć sobie dłonie; ofensywa – ofensywa powietrzna, ofensywa wyborcza, ofensywa prezydenta; sokolnik – zatrudnić sokolnika; ludobójstwo – rocznica ludobójstwa; komunista; obywatelstwo – podwójne obywatelstwo; śmietnik – traktować kanalizację jak śmietnik, ktoś ze śmietnika, zamieniać się w śmietnik; –WIĘCEJ